General Tunkhopum Baite Tung Ah: Kahtam

Gelhtu: VzSiam

Gamlei leh laizom zata haam bang huai
Ngalliam na khan mawng bang a pha ding sa’ng.
Lung na tup tang bang pha khuamual suah in
Kumsawt a vaang ning bang na zou ding sa’ng.

Zenzen aw e nuaizin lungmawl aw e;
Mawng bang phat ma’n vual in sing bang heuh e.
Haamlou bang a huai laizom lungmawlte’n;
A khan sing bang khaam e gohtam simna’n nei.

Nang lah laizom chi’n sutpi bang muang chia;
Laizom in lah dougal chi’n heem in bia.
Tongtak tongkhem chiau a damtui bang luang;
Zua aw gi bang na khenkhial ei mah e.

Sakduang kha kia in siatlei suakthei a;
Pham nua’n sakmin al bang mang thei e.
Ngalliam nang kha kia siatlei na suak zong;
Na sakmin gua bang hing den ding hi e.

Zua ngalliam gawl bang puuk kha a pham ni’n;
Tung sunni zong a phamta ding sa’ng e.
Phamta ding sa’ng tuu bang a meeng hiam aw;
Zingchi’n lenkawl ah a suaklai hi e.

Zaang i sunni zong huantuu bang meng a;
Nichi’n lenkawl sial bang a suah buang leh.
Phamsa ngalliam tuu bang hong meeng inla;
Zata’ nunnopna di’n hong thou ve aw.

Huantuu siatlei a sam bang a zaal leh;
Solkha man ma’n dawntam a suang hi e.
Zua luun a zaalna kumkhua sawtzou e.
Hi zong huantuu bang a menglou lai e.

Ngalliam zua luun khang gawl bang a puukna;
Laizom hembiak  tongdam leh namtem luun;
Ka sinlai ling bang dou e ngilh la’ng e.
Ngilh la’ng e batphu zonna’n lawm sa’ng e.

Batphu zong ding khangsawn hong thou ve aw;
Zua luun phamna doh in tamsak ni e.
Namtem zuun in batphu zongkei ni e.
Zangva bang pil le’ng batphu hizou e.

Hem a hon bia laizom segul dungsuun;
Siamsil suut in ni bang el ni e.
Ni bang el vualtung va bang i tuan leh;
Lawm aw zua luun batphu i zonna hi.

Laizom heembiak a simlei tuangnung siah;
Na nua chiang zata ham bang vai ung e.
Haam bang huai ding bei simthu khau bang nok;
Al bang manlam manoh diaidiai ung e.

Zua luun nang gil buh-al bang na manna;
Paam a va bang paute’ doh-ai hi e.
Tu a zomi zata doh-ai a khim;
Zolei angkawi a sesum ngaite hi.

Ei leh ei doh-ai in kikhim ta le’ng;
Kuata chiim bang i chiim ding hiam aw chi’ng e.
Ei leh ei sungneek in kinei ta le’ng;
Chik chia’n sil bang i paal ding hiam aw chi’ng.

Na gial bang gial, na chiim bang chiim;
Ngalliam sial bang suah ding dondon ung e.
Sunchin-zanchin khua mual dondon zong;
Sial bang suaklou e mim bang pianglou.

Sial bang a suahmoh leh zua luun aw;
Lengvan sianmang sum bang hon bia’n la;
Nang mah simlei ah hong tualkum ve aw.
Kumsawt vaitham lungtup mualsuah ni e.

Lengvan sianmang khang sum bang biakmoh a;
Nuai simlei a n’ong tualkum moh ding leh.
Von teng tuanglam tang lam bang lak ding in;
Thangvan ah si-al in hong taang ve aw.

----------------------------------------------------

Gam leh nam it a kipia pasalpha, naakpi tak a hong lohching a na sepna man mu a nuamtak a sawtpi khosa ding ka hon sa a, dawite’ thubawl ahi zenhouh a hia, tua bang a hinkho thupi a zatma in a khotuah mite’n amah a that uh. Nang lah unau chi in na muang mahmah a, amau lah melma chi in a hon zekhem ua, zekhemna leh thutak ana khenkhial zenzen na hi maw! Pumpi zaw si thei a, i sihnung in i min leng mangthang thei a, himahleh nang zaw na hing den ding. I pa a sih ni in ni leng a beita ding ka sa a, sel thei adiam ah zingkal teng in ahong suaklai hi. Ni leng sel ahih ngalleh pasalpha nang leng hong sel in la, hong thou nawn ve. Kawltute khawng leilak a a om uleh sel pah ua, i pa uh zaw sawtpi leilak a a lumta a, himahleh a sel theikei. I pa a sihna melmate’ zuauthu leh tem hiam ka lungtang ah a mang theikei. Phuba laak ding in hoih ka sa hi. Phuba la ding khangthakte hong kisa un, i pa uh sihna i vaivengsak ding uh. Tem leh hiamhei in phuba la kei ni. Pil le hang, huai tuh i phuba laakna uh ahi. Hon zekhem gul bang maite pilna in dem ni. Amaute i demzoh leh huai tuh i phuba laakna ahi. Unaute’ zekhem ziak a na hon sihsan nung in Zomite’n makai ding neilou in thu leh la a tam a,  manthanlam ka manoh hiaihiai uhi. Pa hangsan aw nang na sihna i paam a pau hi beelbual a paute’ ziak ahi a, tu a zomite’ manthatna ahihleh zomi ngai kichi khem a sum it zawte ziak ahi. Ei leh ei kikhem le’ng kua i khophawk mahmah dia? Ei leh ei kine leng chikchiah i khangkhe ngei dia? Na hangsan bang a hangsan, na pil bang a pil mi ahong pai ding ka na ngakngak ua, ni teng in khomual en mah le ung ahong suakkei hi. Huchia kuamah ahong suah theihkei leh Pathian’ kiang ah hong kingen inla, nang mah hong kumsuk nawn in. Sawtpi kidiah i tup uh i supichingta ding uh. Ahi a, Pathian leng  houpih zohlouh a a om a, lei a na hong kumsuk theihkei ding leh na tate lampi dik lak ding in van ah aksi in hong tang in.