Zogam Thupuak | 18 July, 2012

Zogam-Thupuak

Manipur govt in suunna puang:office teng kikhak ding

Chief Minister-lui W. Nipamacha damlou in si

Imphal, July-17: Manipur Chief Minister-lui banah Assembly Speaker-lui Wahengbam Nipamacha(82) tuni zinglam dak 10.30 in RIMS Hospital a ki-enkol damzoulou in si hi.W. Nipamacha sihthu zak phet in Manipur Governor Gurbachan Jagat, Chief Minister O. Ibobi, Assembly Speaker Th Lokeshware Singh leh political party tuamtuam a leader-te’n suunna thu puang uh a,Manipur government in leng amah zahna leh suunna in July 18, 2012 in govt nuaia office leh educational institution teng suty puang hi. CM-lui W. Nipamacha’ luang a pianna khua Wangoi a Wanghengbam Leikai ah July 18, 2012 in state govt in zahna(state honour) pekawm in kihal ding hi.

       Chief Minister-lui W. Nipamacha in hun sawmkuamtak paita akipan BP, kal natna(kidney problem) leh lungphu buai(cardiac problem)nei a, stroke ziakin July 7, 2012 zankimlai in Langol a Shija Hospital ah puaklut hi a, huai ah bangtanhiam etkol nungin hoihthei tuanlou in bel July 15, 2012 in RIMS ah suan in om a, aman nak haksa asak ziakin Intensive Care Unit(ICU) ah halh zoulou a a sih tanpha etkol in om hi.Aman ta a neihlouh ziakin azi Smt Longjam Ningol Maipakpi Devi kia nusia hi.

       Manipur Governor in CM-lui W. Nipamacha suunna thu puangkawm in lungsim siangthou, khentuam neilou leh leader piching a sih Manipur adin manna thupitak hi’n gen hi. Chief Minister O. Ibobi in leng W. Nipamacha sunna thu a puanna ah Manipur a leader suanhuai pente laka khat, mahni angma siallou leh lungsim siangthou tak hi’n gen a, Manipur in hibang leader a khahsuah manna lianpi hi’n gen hi. Assembly Speaker Th. Lokeshore in leng suunthu a puanna ah Assembly p-lui leh Chief Minister-lui mipi adia kipumpiak hi’n gen a,amah omlouh ziakin Manipur in awnghuk zuallouh makai poimawh chan ahi chi’n puang hi. CPI Manipur State,MPP, JAC of AMTUC & AMGEO leh pawl tuamtuam in leng suunthu puang uhi.

       W. Nipamacha bel March 1, 1930 in piang a, siamna lam ah MA, BT ahi hi.Johnstone High School ah kum 1960-61 sung Asst teacher in pang a, huaizawh kum 1964-71 sung Wangoi H/S ah Headmaster in pang hi. Aman kum 1971 in Indian National Congress zom in active politics ah lut a, Manipur Assembly term 2na, 4na, 5na, 6na leh 7na ah Wangoi Assembly Constituency apan MLA in 5vei  ching hi.Kum 1977-79 sung Minister of State(Education) hi a, Assembly term 5na ah Minister(PHED,Planning & Fishery) len hi. Huchi’n March 22, 1995 in Assembly Speaker in pang a, Dec 16, 1997 akipan Feb 14, 2001 sung Manipur State Congress Party(MSCP) makaihna United Front Govt ah Chief Minister in pang hi.

 

Vauna a bomb koihte mawhpaihna in sit-in-protest

Lamka, July-17: Hiangtam Lamka, Chapel Lane a om H.Chinkhokam @ C.Hangshing, MCS, Executive Director/DRDA & Addl DC/CCpur tenna inn konga gate pawlam ah July 15, 2012 zingsang dak 5:45 velin Chinese hand-grenade 1 kikoih muhkhiak hi a, mulkimna bei leh hiamgam tak a gamtang banah vauna a huchibang bomb koihte mawhpaihna in tuni zinglam dak 10:00 akipan in Hiangtam Lamka Village Authority makaih in Lamka Community Hall ah mipi tamtak sit-in protest/dharna tu uhi.

     Hiangtam Lamka Hausa Thangkhosuanmung Guite in a gendan in Hiangtam Lamka khawsung ah helpawl maingal taka hong gamtatna uh mawhpaih mahmah ahihdan a gen banah mihing hinna lathei ding leh lungphawngthei thil tuban a om nawnlouhna ding in govt leh mipi pangkhawm a panlak deihthu gen hi. Huailou in helpawl kuamah in tuban Hiangtam Lamka huamsung ah hibang mihing sihtheihna ding bomb leh galvan hong pawlut leh a zang kuamah omlou ding in leng ngetna bawl hi.

 

Meritorious Award hawmna leh Career Guidance Seminar

Lamka, July-17: Mizo Zirlai Pawl(MZP) Manipur HQ saina in July 21, 2012 zinglam dak 11.00 in Synod Hall ah MZP Meritorious Award-cum-Career Guidance Seminar om ding a, B. Zodingliana,MDC khuallian in pang ding hi. Huai ah Guest of Honour in HD Gangte,MFS, DFO/CCpur pang ding a, Function President in James Thanghmingmawia, President, MZP Gen HQ, Aizawl(Mizoram) pang ding hi.Seminar hun ah Ms Laltanpuii,MCS, SDO/CCpur leh S. Thienlaljoy,Jr MCS, SDC/CCpur in sinsak ding uhi.

 

CDSU makai teng mah telching hinawn

Lamka, July-17: Tuni in CCpur Govt College ah kum 2012-2014 sunga CCpur District Students Union (CDSU) vaipaw thakding telna om a, huai ah common forum dinga CDSU bawlkhiak students’ Orn tuamtuam 9 apan palai 3 zelin vote khia uhi. President in Lalkhohao Chongloi (TKSU), Vice-President in Kaithianjoy(Zillai) leh General Secretary in Ginzawmsang(MZP) telching in om nawn uh a, Election Commission te’n telching a omte mawhpuakna len dingin kichiamsak uhi.

 

Sungkhawh leh santen hii leng

Lamka, July-17: Nipi(summar) ahih ban ah vuahtui kiakdan hoihlouh ziak in Lamka leh a sehvel ban ah singtanglam ah ah tulai in sungkhawh(cholera) leh santen(dysentry) hii leng a, mi tamtak damlou uhi. Huai tawh kisai in CMO/CCpur in kuapeuh pilvang ding leh tui suansousa kia dawn ding , bazar leh lampi gei a nektheih leh theigah kizuakte sawpsianglouh a mawk neklouh ding, mehding thilte leng hoihtak a sawpsiang masa ding in mipi theisak hi.

 

Govt in Committee thak phutkhia

Lamka, July-17: India govt nuaia Ministry of Human Resource Development in tunai zek in ‘National Monitoring Committee for Education of ST/SCs persons with Disabilities’ kichi phutkhia a, CCpur dist sung a govt teacher disabled te'n mahni sepna biala DI of schools- te kiang ah document poimawhte submit ngaiding hi. Huaite bel min leh Disable hihna lai, address, phone no., type of disability leh tulela sepna school/institution/department ban ah regular ahih keileh contract post ahih chetna document hi’n kigen hi.

 

Minister’ thugen in thangpaisak

Lamka, July-17: Committee on Protection of Tribal Areas, Manipur(COPTAM) in thusuah a bawlna uah Assembly Session om lai in Revenue Minister Th. Debendra in Manipur singtanggam tengah MLR & LR Act zat hiding a a gen ngai serious mahmah in mawhpaih thu puang uhi. India Constitution in singtangmite humbitna ding ban ah amaute’ ngeina, gam leitang leh paidante zahtaksak dingin hamphatna pe mahleh MLR&LR Act zatkhum ahih hunhun in huaite mangthang ding hi’n COPTAM thusuak in taklang hi. Huaiziak in COPTAM in singtanggam ah MLR & LR Act zat ding chihthu om khauhtak a dal ding hi’n leng puang uhi. Manipur Cabinet in singtanggam survey bawl dinga thupukna a bawl leng COPTAM in pomlou hi’n taklang uhi..

 

Malaria damdoi kitasam

Lamka, July-17: CCpur district a malaria deptt-te' zatding damdoi (Chloroquine, Premaquine, Sulphadoxine + leh Paymamethanine) te kha bangzahhiam apan govt in supply a pipelou hi'n kigen hi. Koi mun hiam ah Malaria ziaka damlouhna tuakbang om hizenzen leh Malaria Deptt te'n damlou te ading in khosik damdoi kep neilou uh hi'n kigen a, govt apan supply hongtun masiah tulel in khosik damdoi kitasam uh hi'n kigen hi.

Sing-at gu khat kimankhia

Lamka, July-17: D.Phailian a Royal Academy huangsung ah guta om gige chih ziakin nitengin duty uh a, zan zingsang dak 4.40 velin   B.Chinkhansuan in sing-at a koihkhawmte guk sawmlai Khambiaklal(25) s/o Langkhogin of Mission Veng, Hiangtam Lamka matkhiak in om hi. Khambiaklal in a kipuandan in B. Chinkhansuan’ sing-at koihkhawmte tamveitak gu in New Bazar Bus Parking lak ah zuak sek hi. Chinkhansuan in a gendan in a gendan in, zingsang baihtakin sing-at a koihte kigu zel a, tunitan in Rs. 5,000 val man ding gukkhiak a om hi’n gen hi. Khambiaklal thuhilhna hoihtak neih zawh in anu-leh-pate’ kiangah piakkhiak hi’n kigen hi.

 

KNLF/KPA in hilhchetna bawl

Sumand Kuki, Jt Secy(Info & Pub), KNLF/KPA in thusuah a bawl Press a kimu in a taklatdan in ED,DRDA/CCpur tunga thilhihna ziak thildang hilou in DRDA te’n thupiak a limsaklouh ban uah huai thu a thehdalh ziak uh hi’n taklang a, ED,DRDA pen Head of deptt ahihna ziak leh a semteng in leng a ngaih poimawhna ding uh hi’n taklang hi.Mimal tunga tupna hiam nam hihna tawh kisai a thilhih hilou chi’n leng taklang hi. Orgn nelhsiahte ngaihdau hilou ding a,thupiak zuiloute tunung in vauna om masa nawnlou ding chi’n leng taklang hi.

Suunna

Zenzam(77) w/o Upa Suanzasut of G. Mualkawi zan nitak dak 8.00 velin buaiguih in si a, tuni in Gangpimual hanmual ah kivui hi.

 

Manipur Cabinet meeting om

Imphal, July-17: CM Cabinet Secretariat ah tuni nitaklam dak 3:00 in Cabinet meeting om a, Manipur a vuahtui tawmluat tungtang leh lei hoihna (har/urea) tawh kisai genkhawm uhi. Manipur ah khawkeu(drought) puan ding lemsa mahle uh vuah zukdan tuban ni 2/3 sung etkhiak lai hoihsa uh a, huai zawh in govt in thupukna bawl ding chi’n koihlai uhi.Hileleng vuahtui tawmluat ziakin loubawl mite huhna dingin lei hoihna damdoi(har/urea) kg. 50 bag 1 tuma a Rs. 478.80 a kizuak himahleh govt in subsidy dan in bag 1 zel Rs. 278.80 a zuak dingin Cabinet in bikhiah uhi. District Agriculture Officer te’n amau district chiat enkai ding in theihsak hiding uh a, loubawlmite banglam peuh a panpih hidin gen uhi.

Cabinet in London Olympic a telding Manipur mi 5te Special Financial Assistance dan in Rs. 1 lakh chiat piak lemsa uhi. Huaite MC Mary Kom (Boxing), L. Devendro Singh (Boxing), L. Bombayla Devi (Archery), Ng. Soniya Chanu (Weight-lifting) leh Kh. Kothajit Singh (Hockey) hi uhi.

 

CEO Manipur in Press-te kimuhpih

Imphal, July-17: PC Lawmkunga,IAS, Chief Electoral Officer(CEO) Manipur in tuni nitaklam dak 3:30 in Old Secretriat Main Conference hall ah Press-te kimuhpih in July 19, 2012 a India President election ding tawh kisai thil omdan pulak hi. CEO in a gendan in Chingmeirong a Manipur Assembly Secretariat a Committee Room ah MLA te’n zinglam dak 10.00 akipan nitaklam dak 5.00 tan vote khethei ding uh hi’n gen hi. Manipur ah Presidential election tawh kisai thil omdan sai dingin Assembly Secretary Smt Y. Indira Devi leh Dy Secretary Smt M. Ramani Devi in Asst Returning Officer mawhpuakna piak hi uh chi’n CEO in gen hi. Ministry of Labour & Employment a Joint Secy Anup Chandra Pandey, IAS in Manipur a Observer dingin July 18, 2012 in Imphal hongtung ding chi’n leng CEO in gen hi.

     CEO in a genzelna ah vote khiakzawh phet in New Delhi ah Ballot box puaktung hiding a, July 22 zinglam dak 11:00 in Parliament House ah vote sim kipan ding, chi hi. President telna ding ah Manipur a MLA 1 vote value 18 hiding a, MLA 60 te vote value 1080 hi a, MP khat vote value 708 ahihman in MP 3te vote value 2124 hiding hi. Manipur a MLA leh MP te’ vote kigawm a value 3204 hiding chi’n gen hi.

 

Imphal-Moreh kalah Gari painawn

Imphal, July-17: Tata Sumo & Van Owners Welfare Association pawlin July 13, 2012 akipan Imphal-Moreh kikal ah hunchiam omlou dia bandh a puan tungtang uah zan in uh Association makaite leh Tengnoupal, Chandel leh Kakching A/C a MLA 3 te’n Chief Minister kimuhpih in thil omdan genkhawm uh a, a kihoulem theih ziak un tuni apan Imphal leh Moreh kalah ngeina bangin Gari painawn hi.Bongyang leh Thamnapokpi kikal ah July 11, 2012 in Tata Sumo 1 leh Bolero 1 a kihal ziak in Tata Sumo & Van Owners Welfare Association pawlin govt in panla dia phutna in bandh a puan uh hi’n kigen hi.

 

SP/Imphal East in thil omdan taklang

Imphal, July-17 : Imphal East SP KA Romanus, IPS SP/Imphal Eat in tuni’n a office chamber ah press-te samkhawm in briefing bawl a, July 3, 2012 a pimang a om Manggoulien hutkhiak a omdan telin thu tuamtuam gen hi. Manggoulien apaisa July 3, 2012 nitak in meltheihlouhte’n a pimang ziakun July 5, 2012 zinglam dak 8 akipan SP/Imphal East makaih in Imphal East Commando leh 23-Assam Rifles te’n Khamenlok, Challou phai, Aigejang, Songjang leh Changsang village ah operationbawl uh a nitak dak 11:30 in Mangoulien Misao a pimangtute akipan hutkhiak hi’n SP/Imphal East in gen hi. A pimangte’n a zat uh Car a number omlou leng Songjang village ah muhkhiak hi’n gen hi.

            SP/Imphal in a genzelna ah zan nitak dak 7:45 velin Minuthong road junction ah frisking & checking bawl hi a, gari (No. MN-04A/1222) a mi 5 tuangte ginlelh ziak in check bawlna ah mi 1 akipan 7.65mm automatic pistol 1 muhkhiak hi a, amaute  thudotna akipan in Ukhrul dist sung Mongkot village Chief Letkhothang Khongsai (55) pimang sawm uh ahihdan theikhia uhi.SP in a gendan in amaute KNLF cadre hidan a theihkhiak hi uh a, amin uh Mangkholen Haokip(42) of Tuibuang, Thangtinlen Baite (26) of Phaicham village, Jamkhogin Guite(18) of M. Songgel leh Tongsei Baite of Chungkhopi village hi uh chi hi.

 

‘Pathian in thautui ei adin a thon a honpiak ahi’ – Aram Pamei

CCpur leh Tamenglong a thautui lakkhiak sawmna genkhawm

Imphal, July 17: Manipur Press Club ah zanin Citizens Concern for Dams and Development, Zomi Human Rights Foundation, Zeliangrong Baudi Manipur, All Zeliangrong Students Union, Naga Women’s Union, North East Dialogue Forum, Life Watch, Sinlung Indigneous Peoples Human Rights Organisation, Action Committee Against Tipaimukh Project, Tamenglong Village Authority leh Naga Peoples Movement for Human Rights te’ saina in “One Day State Level Convention on Petroleum Exploration in Manipur” chih thupi zang in kikhopna om hi.

     Manipur singtanggam CCpur district leh Tamenglong district apan thautui lakkhiak sawmna leh a lakkhiakna mun ding 33 genlat(identified) tawh kisai genkhawm uh chihthu om hi. Naga Women’s Union President Aram Pamei, ZHRF Secy General Suanmoi Guite, AZSU President Pamei Tingenlung , CCDD Director R.K. Ranjan, Social worker Timothy Zote leh adangdang in thugen uhi. Aram Pamei in, “Pathian in ei adin thautui a thon a honpiak ahi a, khangthakte makhua ding gelna in leinuai ah a omlai ding ahi” chih a gen ban ah India Govt, Geo Private Ltd leh Jubilant Oil & Gas Private Ltd in a kithukimna (MOU) uh kintaka zukkik poimawh hi’n gen a, Petroleum Exploation Licences to AA-ONN-2009/1 leh AA-ONN-2009/2 te kintaka hihtawp ngai hi’n leng gen hi.

   Suanmoi Guite in a genna ah India govt, Manipur govt leh Jubilant Oil &Gas Private Ltd ten gam neitu singtangmite’n leitang tung a thuneihna uh palzut sak uh, chi’n gen a, mipi in International leh national a rights leh priviledge a neihte nelhsiahsak a om hi’n leng gen hi. Thautui laihkhiakna kia hilou in development nasepna thilah leng singtangmite’ leitang a hetkhak ding chiang in free, prior & informed consent a om masak ding ahih dan, ILO 107, ILO 169 , UNDRIP, ICCPR leh ICESCR ah chiangtakin kigelh chi hi.

     R.K Ranjan, Director, CCDD in a genna ah Oil & Natural Gas pen international issue ahih dungzui in kikhentuamna omlou in kuapeuh in ngai poimawh a,dal theihtawp a dal hoih ahihdan gen a, India govt in Manipur hauhsaknate tawpkang sawm ahih dan gen hi. Timothy Zote in a genna ah Hill Areas Committee te hilhkholhna leh theihsakna omlou a thautui tawhkhiak ding a Manipur govt leh India govt in a sawm pen kinuaisiahna ahi chi. Pamei Tingenlung, President AZSU in a genna ah Indian Constitution Article 371 ah singtangmite’n a leitang tung uah thuneihna liantak nei uh ahihdan gen a, hichikal ah state actor leh non state actor -ten na a sepsawmna uah pangkhawm a leitang goute humbit poimawh chi in gen hi.

     Manipur govt in kum 2010 in Jubilant Oil & Natural Gas te’ thautui laihkhiakna ding in CCpur district ah gam 4000 sq miles pekhia chihthu om hi. Hiai thautui laikhiakna in gam suksiatkhakna dingte lak ah Tipaimukh bial leh Thanlon bial leng tel hi’n kigen hi. Zan a mipi paikhawmte’n thil omdan a genkhawmna uah govt in suksiat a om ding gam leh mipite’ adia haksatna gen vuallouh tungdingte taklang lou uh chi uhi. Hibang kalah ah Jubilant Oil & Gas te’n Tipaimukh bial ah local mite zang in nikhat in Rs. 150 zel pia in nasemsak uh chi uhi. Manipur ah Project lianpipi bawl himahleh a gam mite adin hamphatpih ding omlou hi’n gen uhi.

 

.
© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.